Opdat we nooit vergeten: 10 x boeken over de Tweede Wereldoorlog
Vier en vijf mei staan voor de deur. Dagen waarop we extra stilstaan bij alle oorlogsslachtoffers en vieren dat we sinds 1945 in vrijheid leven. Oók dagen waarop je misschien een (extra) dagje vrij bent en tijd hebt voor een goed boek. Maar welk? Precies voor dat moment maakten wij een lijstje met de allerbeste, aangrijpende, verdrietige én inspirerende boeken, vele op waarheid gebaseerd, over de Tweede Wereldoorlog.
Verhalen die iedereen wat ons betreft eigenlijk zou móeten lezen. Of zoals de eerste schrijver in onze lijst zo mooi verwoordt: “Mensen moeten lezen hoe je toch gelukkig kunt worden na zulke donkere ellende. Ze moeten blijven lezen over wat er is gebeurd, zodat het niet vergeten wordt.” Beter kunnen wij het niet zeggen.
Lily’s belofte: Hoe ik Auschwitz overleefde en de kracht vond om te leven
Lily’s belofte is het hartverscheurende verhaal van de van oorsprong Hongaarse Lily Ebert, nu 98 jaar oud. Wanneer ze in 1944 in Auschwitz belandt, belooft ze zichzelf: als ik hieruit kom, ga ik erover vertellen - dit mag nooit vergeten worden. En dat deed en doet ze. Haar kleinzoon Dov hielp haar met social media, zodat ze ook jonge mensen kan bereiken. Inmiddels heeft Lily twee miljoen volgers op TikTok. Ook spoorde hij haar bevrijder op, en met die zoektocht ging Lily viral. En, als laatste: Lily ontving een British Empire Medal voor haar bijdrage aan de Holocausteducatie. We kunnen nog veel meer over Lily vertellen, maar ons advies: lees haar verhaal zelf. Kippenvel.
eBook weergeven Audioboek bekijkenDe drie zussen van Auschwitz: Hun belofte hield hen samen
Ook in dit boek worden beloftes gedaan én nagekomen. De drie Joodse zusjes Cibi, Magda en Livia beloven hun vader als ze jong zijn: wij blijven samen, wat er ook gebeurt. Dat zorgt voor een dramatische wending als Livia op transport naar het concentratiekamp wordt gestuurd. Cibi volgt haar, Magda duikt onder. De zussen worden uiteindelijk herenigd op de meest afschuwelijke plek op aarde: Auschwitz-Birkenau, waar ze elkaar opnieuw iets beloven: wij blijven leven, wat er ook gebeurt. Dit op waarheid gebaseerde verhaal breekt je hart, maar sterkt het ook. De moed van de drie zussen is ongeëvenaard, evenals de vertelkunst van bestsellerauteur Heather Morris.
eBook weergeven Audioboek bekijkenDe verraadster: Franci Siffels, de verzetsvrouw die overliep
De verraadster is het levensverhaal van een Zaanse verzetsvrouw die zich ontpopte tot een van de grootste verraders uit de Nederlandse oorlogsgeschiedenis. Het is 1943, Franci de Munck-Siffers verricht illegale koeriersdiensten en verbergt een Joods jongetje in huis. Totdat ze ontdekt dat haar man een relatie heeft met haar zus… En ze het onderduikadres van haar (ex)geliefde aan de Sicherheitsdienst geeft. Het is de start van een meedogenloze jacht op het verzet - waarin Franci ruim honderdvijftig verzetsmensen en Joden verraadt. Zeven maanden later sterft ze zelf, op gruwelijke wijze. Schaap heeft (opnieuw) een verbijsterend boek geschreven dat bijna lijkt verzonnen (is het niet) en speelfilmmateriaal is. Daar lijkt hij een neusje voor te hebben: in 2006 verscheen van zijn hand Walraven van Hall, verfilmd als Bankier van het Verzet.
eBook weergevenDe negen: Hoe een groep moedige verzetsvrouwen ontsnapt uit nazi-Duitsland
Ook dit boek is waargebeurd én gaat over vrouwelijke verzetsstrijders - die gelukkig niet overlopen. De negen is een meeslepend verhaal van negen moedige vrouwen, waarvan sommigen nog maar vijftien jaar oud zijn als ze zich aansluiten bij het Franse verzet. Ze verrichten bovenmenselijke daden, maar worden gearresteerd en gedeporteerd naar een werkkamp in Leipzig. Een paar dagen voor het einde van de oorlog weten de vrouwen te ontsnappen tijdens een dodenmars, die eigenlijk hun einde zou betekenen… “Een meeslepend, prachtig geschreven verhaal over veerkracht, vriendschap en overleven.” Aldus collega-schrijver (ook in deze lijst) Heather Morris.
eBook weergeven Audioboek bekijkenDochters van de Dordogne: Frankrijk, 1944. Drie zussen komen tussen twee vuren te staan…
Nog een verhaal over drie zussen. Dit keer een roman over liefde, verdriet, moed en blijdschap - in oorlogstijd. Het verhaal speelt zich af in 1944 in - je raadt het al - de Dordogne. In een oud stenen huisje in een lieflijk dorpje wonen drie zussen. Hélene, de oudste, probeert koste wat kost haar familie bij elkaar te houden. Elise, de rebel, gaat bij het verzet. En Florence, de dromer, fantaseert over een tijd waarin ze vrij kunnen zijn. Maar alles loopt anders - en helemaal mis. Een lang bewaard familiegeheim komt aan het licht. En… wordt vervolgd. Dochters van de Dordogne is het eerste deel in een nieuwe trilogie.
eBook weergeven Audioboek bekijkenDe nazi's kenden me bij naam: De onmogelijke dilemma's van een Joodse blokoudste in Auschwitz
De nazi’s kenden me bij naam is gebaseerd op het persoonlijke verhaal van Magda Hellinger - aangevuld door het zorgvuldige onderzoek van haar dochter Maya Lee. Magda had de leiding over het beruchte Block 10 in Auschwitz-Birkenau, waar honderden vrouwen leden onder medische experimenten die op hen werden uitgevoerd. Magda balanceert op het scherpst van de snede: ze redde talloze mensenlevens met medemenselijke, moedige daden, maar loopt voortdurend het risico op verdenking en executie door de SS. Door haar innerlijke kracht en overlevingsinstinct bouwde ze vriendschappen op met de vrouwen onder haar hoede en kreeg ze zelfs respect van nazi-officieren. Ook dit boek: écht het lezen waard.
eBook weergeven Audioboek bekijkenHet boek van verloren namen: In 1942 hielp Eva Joodse kinderen te ontsnappen aan de razzia's. Nu is zij de enige die het geheim van hun identiteit kan ontrafelen.
‘Harmels boeiende roman zet je steeds weer op het verkeerde been.’ - aldus People Magazine. Moeten we nog meer zeggen? Een beetje dan: Eva Traube Adams, stuit tijdens haar werk op een foto in een tijdschrift. Ze verstijft, het is een afbeelding van een boek dat ze maar al te goed kent uit de Tweede Wereldoorlog - waarin zij Joodse kinderen hielp aan de nazi’s te ontkomen door hen nieuwe namen te geven. Hun ware identiteit werd gecodeerd en verborgen in ‘het boek van verloren namen’. Huidige onderzoekers krijgen de code niet gekraakt, alleen Eva weet het antwoord. Heeft ze de kracht om terug te keren, de waarheid te onthullen én zelf opheldering te krijgen over het verdwijnen van haar grote liefde?
eBook weergeven Audioboek bekijkenHet Bluebird geheim: Huiveringwekkende thriller over de zoektocht naar je roots én naar gerechtigheid.
Misschien herinner je je Project Bluebird (of anders het vervolg daarop: Project Artichoke) uit de geschiedenisles nog? Zo niet: met dit gruwelijke project probeerde de CIA het geheugen van mensen te resetten, door gebruik te maken van onethische technieken die in de concentratiekampen waren ontwikkeld. Hierover gaat de huiveringwekkende thriller Het Bluebird geheim. Na de oorlog ontvlucht Eva het verwoeste Berlijn en gaat op zoek naar de waarheid over haar afkomst. Ze ontdekt welke gruwelijke praktijken haar vader tijdens de oorlog uitvoerde en wil maar één ding: gerechtigheid.
eBook weergeven Audioboek bekijkenEen groot hart
Tijd voor een iets ‘liever’ boek en goed nieuws voor liefhebbers van de serie Een veilige haven: het vierde boek is verschenen. Een groot hart neemt je mee naar Londen, 1941. Door een bombardement verliest Julie in één klap haar hele familie, behalve haar neefje William. De jonge Julie is vastbesloten zelf voor hem te zorgen. Maar dat is niet makkelijk als ongetrouwde vrouw in die tijd. Verlies je in deze roman en ontdek of Julie een veilige haven vindt voor haarzelf en kleine William.
eBook weergeven Audioboek bekijkenNoah: Het verhaal van een overlevende
We sluiten de lijst af met een ronduit adembenemend verslag van een held die de Holocaust overleefde. Noah Klieger was pas dertien jaar oud toen hij bij een Joodse ondergrondse organisatie ging. Drie jaar later kwam hij alsnog in Auschwitz terecht waar hij zich aansloot bij het boksteam - hoewel hij nog nooit had gebokst. De porties extra ‘boks-soep’ zorgden ervoor dat hij vier concentratiekampen en drie dodenmarsen overleefde - dat zal ongetwijfeld ook met zijn innerlijke kracht te maken hebben gehad. Extra bijzonder is de keuze van Noah om zijn levensverhaal op te laten schrijven door een jonge Duitser: Takis Würger - een vriendschap tussen de twee en dus dit prachtige boek is het gevolg.
eBook weergeven